You are here

Gebundelde krachten COMMIT/partners VicarVision en Noldus

 

 

     
Bron: NRC Handelsblad
 

Psychologie Software herkent zes emoties en tientallen subtiele spierbewegingen in je gezicht, via de webcam. 

Reclame

Het is een simpel onderzoeksresultaat, dat Peter Lewinski en zijn collega's van de Universiteit van Amsterdam net gepubliceerd hebben in Journal of Neuroscience, Psychology and Economics. Ze lieten mensen grappig bedoelde reclamefilmpjes bekijken. Naarmate mensen meer blijdschap toonden tijdens het kijken, bleken ze de filmpjes grappiger te vinden en het geadverteerde merk een beter merk. Dat is bijna een open deur.

Maar achter die open deur zit een futuristisch aandoende wereld. De blijdschap van de proefpersonen werd gemeten door een computerprogramma. Het las de emoties van hun gezichten af, via internet, terwijl ze gewoon thuis achter de pc zaten.

Gekke bekken

Op zijn kantoor, een klein, licht zaaltje vol jonge mensen achter computerschermen, doet Lewinski het voor. Hij trekt gekke bekken naar zijn webcam, hij fronst en grijnst en grimast. Op zijn computerscherm zie je witte lijntjes meebewegen tussen 500 verschillende punten op zijn gezicht. In een grafiek onderaan het scherm geeft FaceReader weer welke emoties het programma op welk moment ziet: blijdschap, verdriet, woede, verrassing, angst, walging. Lewinski moet niet zijn hoofd te ver voorover buigen, laat hij zien: dan denkt FaceReader dat hij boos is.



FaceReader

Het programma is getraind met 10.000 foto's van gezichten waarvan door mensen was aangegeven welke emoties erop te zien waren. Bij 'nieuwe', bewegende gezichten kan FaceReader versie 5.1 nu met 89 procent betrouwbaarheid zeggen welke emoties die vertonen. FaceReader 6, die in juni uitkomt, herkent naast de zes verschillende basisemoties ook de tientallen subtiele spierbewegingen in het gezicht waaruit emotionele expressies zijn opgebouwd, zoals het spiertje dat de wang optilt, of de kin, of de wenkbrauw.

Lewinski is een jonge Poolse psycholoog die in Spanje gestudeerd heeft. Voor zijn promotie-onderzoek kijk hij of en hoe FaceReader inzetbaar is voor marketingdoeleinden. Het net gepubliceerde onderzoek moet zowel de wetenschap vooruit helpen als het Amsterdamse bedrijfje waar Lewinski werkt: VicarVision, gevestigd in een grachtenpand aan het Singel. (Redactie: VicarVision is werkzaam in het COMMIT/project UALL). VicarVision ontwikkelt FaceReader samen met het internationale IT-bedrijf Noldus. (Redactie: Noldus information Technology is werkzaam in de COMMIT/projecten UALL en SWELL). 

Ze zijn er al een jaar of tien mee bezig, vertelt Lewinski in het Engels, met stevig Pools accent. ,,In het begin bestond FaceReader alleen als softwarepakket; nu bestaat er ook FaceReader Online, waarmee je het gewoon in je webbrowser kunt gebruiken."

Europa

Hoe Lewinski in Amsterdam beland is? Hij is een van veertien jonge onderzoekers, vertelt hij, die met geld van de Europese Unie en verspreid over Europa onderzoek doen naar 'consumer competence', de vaardigheden die consumenten nodig hebben om te beslissen wat ze wel en niet kopen. Dat klinkt als een eufemisme voor: hoe krijg je mensen zo gek dat ze bepaalde spullen aanschaffen. "Ja", zegt Lewinski. "Maar mijn mening is dat je elke technologie ten goede of ten kwade kunt inzetten. Je kunt mensen ook vertellen hoe ze zich moeten gedragen om juist niet overtuigd te worden."

Er gaat al veel geld om in emotieherkennende technieken voor marketingdoeleinden. Firma's als RealEyes en Affectiva, de grote spelers op deze markt, laten bedrijven tegen betaling onderzoeken of hun filmpjes de gewenste emoties oproepen. Zulke toepassingen op het gebied van marketing en sales, zegt Lewinski, zijn het meest lucratief. ,,Maar misschien kunnen we in de toekomst mensen met een autistische stoornis een app op Google Glass meegeven", zegt hij, "die hen helpt om emoties bij andere mensen te herkennen. En er zijn mogelijkheden te bedenken voor online onderwijs, hoe je mensen het beste bij de les kan houden."

Niet alléén naar de gezichtsuitdrukking

Vorige week werd bekend dat Peugeot-Citroën samen met onderzoekers uit Lausanne werkt aan een emotieherkenningssysteem dat waarschuwt als een chauffeur boos kijkt. Lewinski knikt; hij had er nog niet over gehoord. "Eigenlijk moet je niet alléén kijken naar de gezichtsuitdrukking", zegt hij, ,,maar ook naar bijvoorbeeld blikrichting, hoofdbewegingen en hartslag." Hij werkt zelf aan een toepassing waarmee je de hartslag van een gezicht kan aflezen op basis van subtiele kleurveranderingen in de huid. Het werkt al vrij nauwkeurig.

Kijk, zegt Lewinski, een computer kan van alles van iemands gezicht lezen. "Maar uiteindelijk heb je psychologen nodig dat te interpreteren. Om uit te leggen", hij wijst tussen zijn ogen, "wat het in welke situatie betekent, als je dit spiertje vertrekt."

Video oudere versie FaceReader